Aortachirurgie

De aorta is de grootste en belangrijkste slagader van uw lichaam en vervoert zuurstofrijk bloed van het hart naar alle organen en weefsels van het lichaam.

Wanneer is een operatie aan de aorta nodig?

Er zijn twee belangrijke afwijkingen aan de aorta:

  1. Aorta aneurysma: de aorta is op een bepaalde plaats verwijd. Het gevaar van een aneurysma is dat er uiteindelijk een scheur in de aorta kan ontstaan als de omvang verder toeneemt. Dit kan leiden tot een levensgevaarlijke bloeding. (Lees hier meer over een aneurysma)
  2. Aortadissectie: als in de vaatwand van de aorta de binnen- en de buitenwand van elkaar zijn losgelaten. Een dissectie begint met een kleine scheur in de binnenwand. Hierdoor hoopt zich bloed op tussen de binnen- en de buitenwand van de slagader. Het bloed kan zich uitbreiden en kan de aorta scheuren in enkele seconden.

Diagnose van een aneurysma

Een aneurysma wordt door een arts ontdekt, vaak zonder dat u klachten heeft omdat een aneurysma meestal langzaam groeit. Als de doorsnede meer dan anderhalf keer zo groot is, spreken we van een aneurysma. Een aneurysma groeit meestal langzaam. Een levensgevaarlijke situatie ontstaat als de vaatwand van een groot aneurysma wel snel groeit of zelfs scheurt.
U volgt een aantal onderzoeken zoals:

  • Echografie van het hart en de aorta; geeft informatie over de grootte en het functioneren van uw hartkamers, over de bouw en werking van de verschillende hartkleppen en over de grootte en de richting van de bloedstroom,
  • CT-scan van het hart; door de snelheid van de scan en computerberekeningen is het mogelijk uw hart, de kransslagaderen en de bloedvaten die het hart van bloed voorzien, scherp af te beelden,
  • MRI (Magnetic Resonance Imaging); hierbij worden foto’s gemaakt van uw organen en weefsels met behulp van sterke magneetvelden en radiogolven.

De preoperatieve screening

Wanneer u naar ons centrum bent verwezen voor het ondergaan van een hartoperatie, wordt u voorafgaand aan deze operatie uitgenodigd voor een preoperatieve screening.

Uw naasten spelen een belangrijke rol tijdens de ziekenhuisopname, de voorbereiding en nazorg. Daarom adviseren wij u om u door één naaste te laten ondersteunen tijdens de screeningsdag. De dag is ingedeeld in een ochtend- en middagprogramma.

Bij aankomst dient u zich eerst te legitimeren met een paspoort, identiteitskaart of rijbewijs bij de receptie van ons ziekenhuis. Aansluitend doorloopt u het ochtendprogramma zelfstandig, u ondergaat dan verschillende onderzoeken (o.a. bloedprikken en röntgenonderzoek). Tijdens het middagprogramma vinden gesprekken plaats met de cardio-thoracaal chirurg, anesthesist en verpleegkundig specialist. Na de screening mag u weer naar huis en bent u klaar, een uitzondering daargelaten, om door ons opgeroepen te worden voor uw hartoperatie.

Houd u er s.v.p. rekening mee dat deze screeningsdag de hele dag in beslag kan nemen.

De opname

Op de afgesproken dag en het tijdstip meldt u zich bij de informatiebalie van verpleegunit A5. De secretaresse informeert de verpleegkundige, die uw opname verder verzorgt.

Opnamegesprek met verpleegkundige

De gegevens van het al eerder gevoerde preoperatieve screeningsgesprek worden doorgenomen en eventuele wijzigingen worden aangebracht.

De verpleegkundige vertelt u welke cardio-thoracaal chirurg u opereert en hoe laat de operatie is gepland. Dit tijdstip kan veranderen of uitgesteld worden als er een spoedoperatie tussenkomt of een eerdere operatie uitloopt. Ook kan het hierdoor voorkomen dat een andere chirurg uw operatie zal uitvoeren. Houd hier s.v.p. rekening mee.

Laat uw tas zoveel mogelijk ingepakt. Geef spullen die u niet meer nodig heeft, en waardevolle eigendommen met het bezoek mee.

Het ziekenhuis aanvaardt geen aansprakelijkheid voor diefstel, verlies of beschadiging van uw eigendommen.

Tijdens de opname heeft u het volgende nodig:

■ pyjama (schoon)

■ ondergoed (schoon)

■ één paar sokken

■ pantoffels en / of badslippers

■ toilettas met inhoud

■ gebittenbakje en / of brillenkoker

Alleen uw toiletspullen, scheerapparaat en eventuele bril / gehoorapparaat gaan mee naar de Intensive Care . Overige zaken laat u in uw tas en worden opgeborgen in een kluis op verpleegunit A5. Verwijder sierraden voor opname, ook ringen die te strak zitten moeten af (evt. door een juwelier laten doorknippen).

De behandeling

Er zijn twee operatiemethoden:

  • Plaatsen van een kunststof buisprothese in de aorta; als de doorsnede van een aorta-aneurysma meer dan vijf á zes cm is,
  • Bij een aortadissectie wordt tijdens de operatie een zo groot mogelijk deel van de gespleten aorta vervangen door een kunststofprothese.

Als de aortaklep lekt, dan wordt deze hersteld of vervangen. Dit geldt voor beide behandelingen. Een operatie aan de aorta voert de hartchirurg uit met het gebruik van de hart-longmachine. Deze specifieke apparatuur neemt tijdelijk de functie over van het hart en de longen gedurende de operatie.

De operatie aan de aorta duurt gemiddeld vier tot acht uur maar is afhankelijk van de aard van de operatie en vaak moeilijk vooraf in te schatten. Hoe lang u opgenomen bent in het ziekenhuis is afhankelijk van uw operatie en het herstel na de operatie. De gemiddelde opnameduur is ongeveer tien dagen. Elke operatie kent enige risico’s. Een hartoperatie aan de aorta is vaak een spoedoperatie. Een aneurysma of dissectie van de aorta is een ernstige aandoening. De hartchirurg beoordeelt hoe urgent uw situatie is. Dat bepaalt of u met (enige) spoed geopereerd wordt of dat u op een wachtlijst komt. De kans op eventuele complicaties wordt groter als uw hartaandoening zeer ernstig was voor de operatie.

Soms is het mogelijk om de operatie via alleen het bovenste deel van het borstbeen uit te voeren: mini-sternotomie. U krijgt dan ook een kleine snee in de lies en/of onder het sleutelbeen om daar de hartlongmachine aan te kunnen sluiten. Als u hiervoor in aanmerking komt, wordt dat vooraf met u besproken.