‘See one, simulate one, do one, teach one.’ Technisch geneeskundige Frank Halfwerk hoopt dat dit de standaard wordt bij kloppende #hartchirurgie. Met de ‘off-pump simulator’ die nu in ontwikkeling is, wordt de operatie nagebootst met het kloppende kunsthart in een nagemaakte borstkas. Zo kunnen hartchirurgen (in opleiding) de techniek goed leren.
Omleidingsoperaties van het hart, ook wel Coronary Artery Bypass Grafting (#CABG) genoemd, kunnen zowel met als zonder gebruik van een hartlongmachine worden uitgevoerd. “Binnen Thorax Centrum Twente hebben we ons gespecialiseerd in off-pump CABG-chirurgie, waarbij het hart blijft kloppen tijdens de operatie. Het aanleren van deze complexe techniek is een uitdaging en vereist zorgvuldige training”, vertelt Frank.
Veiliger en effectiever opereren
“Het leren van de techniek gebeurt nu voornamelijk in de praktijk, maar we zijn ervan overtuigd dat een #simulatiecentrum de veiligheid en effectiviteit van deze procedure kan verbeteren. Er wordt nu internationaal sporadisch op varkensharten geoefend, maar dat is zeer arbeidsintensief, kostbaar en is niet geschikt als onderdeel van een echt simulatieprogramma.”
“We zijn de eerste ter wereld die de expertise van off-pumphartchirurgie, medische simulatie en robotica in één team combineren” – Frank Halfwerk
Simulatieprogramma
De ontwikkeling van de simulator is een samenwerking tussen verschillende professionals van Thorax Centrum Twente, de UT en de RUG. “Het is onderdeel van een veel groter simulatieprogramma waarbij het niet alleen gaat om de handelingen zelf, maar er zijn ook fictieve patiëntvoorbeelden in toenemende mate van complexiteit en we oefenen handelen in teamverband.”
Complexiteit van het bewegende hart nabootsen
Het oefenen van de techniek gebeurt aan de University of Twente, in het simulatiecentrum van TechMed Centre – University of Twente. Frank: “Hier simuleren we de complexe hartbeweging. Dat is enorm ingewikkeld: het #hart knijpt, ontspant en moet reageren op prikkels en veranderende signalen. Ook de (vernauwde) kransslagaders van het hart moeten worden gesimuleerd. Met het oefenen gebruiken we dezelfde instrumenten als tijdens de echte operatie. Zo kan de techniek veilig geleerd worden, en het geeft zorgverleners meer vertrouwen in hun eigen vaardigheden.”
Hogere patiëntveiligheid
“Hoewel de simulator nog in ontwikkeling is, is het ons doel om alle hartchirurgen eerst op de simulator te laten trainen voordat ze deze techniek in de klinische praktijk toepassen. We zijn ervan overtuigd dat dit niet alleen de veiligheid van patiënten zal vergroten, maar ook de #kwaliteit van de operaties op lange termijn zal verbeteren.”
In 2024 eerst simuleren voor alle hartchirurgen
Het streven is om het project in 2024 volledig operationeel te hebben met de benodigde financiering. Frank: “De volgende stap is het huidige prototype verbeteren, waarbij we realistische hartbewegingen op ware grootte kunnen simuleren, inclusief reacties op aanraking en bloeddrukschommelingen. Ook moeten patiëntscenario’s en trainingsprogramma’s worden ontwikkeld.”