Nieuwe methode voor sneller herstel na hartoperatie: “Direct meer dan een pak suiker optillen”
Bewegen als een T. rex voor een snellere revalidatie en minder kans op complicaties aan het borstbeen na een hartoperatie. Frank Halfwerk, technisch geneeskundige in Thorax Centrum Twente, vertrok met een aantal collega’s begin dit jaar naar Calgary (Canada) om meer over deze bijzondere methode te leren. “We willen patiënten nóg minder vertellen wat niet mag, maar stimuleren ze om vrijwel direct na de operatie in beweging te komen.”
Actief herstellen na hartchirurgie, daar wordt in Thorax Centrum Twente al zo’n twintig jaar aan gewerkt. “Bij hartchirurgie wordt bij de meeste mensen het borstbeen doorgezaagd (van boven naar beneden). De stabiliteit van de borstkas is daardoor beperkt. De beperkingen op het dagelijkse leven in vooral de eerste zes weken zijn erg groot”, vertelt Frank. “Actieve revalidatie geeft enorme winst voor de patiënt, maar ook voor het zorgpersoneel. Patiënten helpen namelijk met de eigen beweging.”
Van ‘dit mag niet’ naar ‘dit kan wel’
Sinds 2016 loopt in het Thorax Centrum Twente het ‘Bewegen is herstellen’ programma. “Maar we merkten de laatste tijd dat we vaak tegen een patiënt zeggen: ‘U mag dit niet, u mag dat niet’. Maar waarom zeggen we dat eigenlijk, vroegen we ons af. En kunnen we dat ook positiever aanpakken? Toen vonden we de Keep Your Move in the Tube (KYMITT) methode die al enkele jaren succesvol in het ziekenhuis in Calgary is ingezet. Onze fysiotherapeut heeft contact gelegd en daar werd enthousiast op gereageerd.”
Handen in de zij
De KYMITT methode houdt in dat mensen na een hartoperatie waarbij het borstbeen open is gesneden (sternotomie), hun armen bewegen langs een denkbeeldige buis, waarbij ze hun ellebogen in de zij houden. Dat doet denken aan een Tyrannosaurus rex. “Patiënten met de T-REX leefregels mogen zich al vanaf dag 1 met de handen in de zij verplaatsen in bed. Als zij de handen maar in de zij houden, is de belasting voor het borstbeen minimaal.”
Internationale samenwerking
In Calgary is de methode ontwikkeld en wordt deze al lang gebruikt. “Samen met fysiotherapeuten Nicole Wielens, Kim Roerdink en Ankie olde Keizer ben ik op werkbezoek geweest bij het AHS Foothills Medical Centre in Calgary. Het was heel interessant om mee te kijken en te leren over de methode. Dit centrum was niet het eerste centrum ter wereld met deze methode, maar heeft wel een enorm belangrijke cultuurverandering teweeg gebracht. Ik hoop dat we nog lang kunnen samenwerken met onze Canadese collega’s.”
Eerste gerandomiseerde studie
“We verwachten met de T-REX leefregels een hogere bewegingsvrijheid en kwaliteit van leven, en tegelijkertijd geen toename van complicaties aan het borstbeen. Internationale studies in Canada, Verenigde Staten en Australië hebben laten zien dat het veilig is. Wij gaan onderzoeken of het ook leidt tot een betere kwaliteit van leven in de T-REX studie. Dat is de eerste gerandomiseerde studie ter wereld op dit onderwerp. We verwachten vanaf de zomer de eerste patiënten te gaan helpen met deze methode”.