Wat is een bypass operatie?
Een bypass operatie wordt uitgevoerd bij vernauwde kransslagaders. Kransslagaders zijn de bloedvaten die de hartspier van zuurstof voorzien. Tijdens de operatie wordt, met behulp van een (slag)ader uit het eigen lichaam, een omleiding gemaakt om de vernauwing in de kransslagader heen. De operatie wordt daarom ook wel een omleidingsoperatie genoemd.
Vernauwde kransslagaders
Vernauwingen in de kransslagaders worden veroorzaakt door het proces van slagaderverkalking, waarbij cholesterol of kalk zich ophoopt in het bloedvat. Als gevolg vindt een ontstekingsreactie plaats met verdikking van de vaatwand, wat ook wel een plaque wordt genoemd. De hartspier kan vervolgens minder goed van bloed worden voorzien en er ontstaat een zuurstoftekort. De patiënt kan hiervan klachten ervaren zoals pijn op de borst, soms met uitstraling naar de linkerarm, de kaak, de hals en de rug. Patiënten met dit soort klachten worden vaak door de huisarts doorverwezen naar de cardioloog. Meestal is een hartkatheterisatie onderzoek nodig om de vernauwde kransslagaderen af te beelden. Hiervoor wordt een buigzaam slangetje ingebracht, meestal vanuit een slagader in de onderarm of de lies. Zodra het slangetje het hart bereikt wordt er contrastvloeistof ingespoten, waardoor de vernauwingen met behulp van röntgenstralen te zien zijn. Indien er sprake blijkt van vernauwde kransslagaders wordt gekeken of een dotterprocedure of hartoperatie noodzakelijk is.
Wanneer en waarom is een bypass nodig?
Naast de hartkatheterisatie wordt een echo onderzoek van het hart verricht om te beoordelen of de hartkleppen goed werken en wat de pompfunctie van het hart is. Zodra alle onderzoeken verricht zijn, vindt er een teamoverleg plaats tussen cardiologen en hartchirurgen. Tijdens deze bespreking wordt afgewogen en besloten welke behandeling voor u het meest geschikt is. Een bypass operatie wordt onder andere geadviseerd als er meerdere ernstige vernauwingen zijn, als de linker hoofdkransslagader ernstig vernauwd is of wanneer dotteren niet mogelijk is. Ook wanneer om een andere reden al een hartoperatie noodzakelijk is, bijvoorbeeld een hartklep operatie, heeft de bypass operatie de voorkeur.
Er zijn verschillende mogelijkheden om de bypass uit te voeren.
Meestal worden meerdere vaten gebruikt:
- De borstslagader (deze loopt aan de binnenzijde van de borstwand)
- De slagader uit de onderarm
- De ader uit uw boven- of onderbeen
Per patiënt wordt gekeken welke bloedvaten het meest geschikt zijn voor de bypass operatie.
De slagader uit uw arm en de ader uit uw been zullen minimaal invasief (dat wil zeggen met behulp van een camera), worden verwijderd. Op deze manier blijven de wonden zo klein mogelijk.
De hartlongmachine
Een bypass operatie kan op verschillende manieren worden uitgevoerd, zoals met of zonder het gebruik van een hartlongmachine. Een hartlongmachine wordt aangesloten op het lichaam om tijdelijk de functie van hart en longen over te nemen, zodat op een stilstaand hart kan worden geopereerd. Als de hartlongmachine niet gebruikt wordt, wordt de bypass operatie op kloppend hart uitgevoerd. De keuze voor het gebruik van een hartlongmachine tijdens een bypass operatie is zowel afhankelijk van de afweging van de chirurg als patiëntkenmerken.
De preoperatieve screening
Wanneer u naar ons centrum bent verwezen voor het ondergaan van een hartoperatie, wordt u voorafgaand aan deze operatie uitgenodigd voor een preoperatieve screening.
Uw naasten spelen een belangrijke rol tijdens de ziekenhuisopname, de voorbereiding en nazorg. Daarom adviseren wij u om u door één naaste te laten ondersteunen tijdens de screeningsdag. De dag is ingedeeld in een ochtend- en middagprogramma.
Bij aankomst dient u zich eerst te legitimeren met een paspoort, identiteitskaart of rijbewijs bij de receptie van ons ziekenhuis. Aansluitend doorloopt u het ochtendprogramma zelfstandig, u ondergaat dan verschillende onderzoeken (o.a. bloedprikken en röntgenonderzoek). Tijdens het middagprogramma vinden gesprekken plaats met de cardio-thoracaal chirurg, anesthesist en verpleegkundig specialist. Na de screening mag u weer naar huis en bent u klaar, een uitzondering daargelaten, om door ons opgeroepen te worden voor uw hartoperatie.
Houd u er s.v.p. rekening mee dat deze screeningsdag de hele dag in beslag kan nemen.
De opname
Op de afgesproken dag en het tijdstip meldt u zich bij de informatiebalie van verpleegunit A5. De secretaresse informeert de verpleegkundige, die uw opname verder verzorgt.
Opnamegesprek met verpleegkundige
De gegevens van het al eerder gevoerde preoperatieve screeningsgesprek worden doorgenomen en eventuele wijzigingen worden aangebracht.
De verpleegkundige vertelt u welke cardio-thoracaal chirurg u opereert en hoe laat de operatie is gepland. Dit tijdstip kan veranderen of uitgesteld worden als er een spoedoperatie tussenkomt of een eerdere operatie uitloopt. Ook kan het hierdoor voorkomen dat een andere chirurg uw operatie zal uitvoeren. Houd hier s.v.p. rekening mee.
Laat uw tas zoveel mogelijk ingepakt. Geef spullen die u niet meer nodig heeft, en waardevolle eigendommen met het bezoek mee.
Het ziekenhuis aanvaardt geen aansprakelijkheid voor diefstel, verlies of beschadiging van uw eigendommen.
Tijdens de opname heeft u het volgende nodig:
■ pyjama (schoon)
■ ondergoed (schoon)
■ één paar sokken
■ pantoffels en / of badslippers
■ toilettas met inhoud
■ gebittenbakje en / of brillenkoker
Alleen uw toiletspullen, scheerapparaat en eventuele bril / gehoorapparaat gaan mee naar de Intensive Care. Overige zaken laat u in uw tas en worden opgeborgen in een kluis op verpleegunit A5. Verwijder sierraden voor opname, ook ringen die te strak zitten moeten af (evt. door een juwelier laten doorknippen).